Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2010

Τι είναι τελικά η πειρατία;

Η ΕΠΟΕ επικαλούμενη τους νόμους περί πνευματικών έστειλε τη χώρα μας κάμποσα βήματα πίσω όσον αφορά την ελεύθερη διακίνηση του πολιτισμού. Γιατί πειρατία και ελεύθερη διακίνηση του πολιτισμού έχουν γίνει διαφορετικές πλευρές του ίδιου νομίσματος. Ο καθένας χρησιμοποιεί τον όρο που προσδίδει την κατάλληλη χροιά στα λεγόμενά του και ενισχύει τις θέσεις του, αλλά αναφέρεται στο ίδιο πράγμα.

Οι φράσεις τύπου "η πειρατία σκοτώνει τη μουσική" που προσπαθούν να προκαλέσουν ενοχές είναι εξαιρετικά άστοχες σε βαθμό που εκνευρίζουν το μέσο καταναλωτή που έχει βαρεθεί να του πιάνουν τον κώλο για αποτυχημένα mainstream έργα "τέχνης". Γιατί κακά τα ψέμματα, οι νέοι καλλιτέχνες δε χάνουν ποτέ χρήματα από την πειρατία. Ειδικά στη μουσική, δε νομίζω ότι έχω αντικρύσει ποτέ μικρή μπάντα που να μην έχει διαθέσει η ίδια τη μουσική της στο Internet για να διαφημιστεί και να γίνει γρήγορα γνωστή.

Μάλιστα, ο λόγος που υπάρχουν αυτές οι μπάντες είναι η πειρατία. Θα μπορούσε ποτέ ένας νέος 16 χρονών να έχει τις γνώσεις και την ωριμότητα να γίνει μέσα σε 2-3 χρόνια progressive θεός στης underground σκηνής αν δεν είχε από μικρός ελεύθερη πρόσβαση σε πολλά μουσικά έργα από διαφορετικούς "κόσμους"; Θα μπορούσε να φτιάξει με μοναδικό εξοπλισμό μια βιντεοκάμερα και την παρέα του μια ταινία που θα ζήλευαν και οι πλέον πετυχημένοι σκηνοθέτες αν δεν είχε τα κατάλληλα ερεθίσματα; Δεν είναι τυχαίο που ζούμε σε μια εποχή που η τέχνη περνάει σε νεότερους ανθρώπους και αναπτύσσεται με πολύ μεγάλους ρυθμούς.

Αυτοί οι άνθρωποι εξάλλου, που λατρεύουν την τέχνη σίγουρα έχουν δώσει αρκετά χρήματα για να υποστηρίξουν τους αγαπημένους τους καλλιτέχνες, αλλά σε λογικά ποσά και με τη θέλησή τους, όχι με εκβιασμό. Και οι καλλιτέχνες το ξέρουν αυτό και για αυτό δεν ασχολούνται ποτέ (σχεδόν) με την πειρατία. Δωρεάν διαφήμιση είναι στο κάτω κάτω. Αν δεν έχει φτάσει κάποιος στο αποκορύφωμα της mainstream επιτυχίας, τότε δε θα τον βλάψει το ότι διαδίδεται με ταχύτατους ρυθμούς και ελεύθερα το έργο του, γιατί ακόμη και 1 στους 100 που θα το γνωρίσουν έτσι να το αγοράσει αυτός θα βγει κερδισμένος.

Για αυτό και τα παράπονα των καλλιτεχνών είναι σχεδόν πάντα προς τις εταιρίες διανομής, όχι προς τους οπαδούς (βλ. Pink Floyd "Welcome to the Machine" και "Have a cigar" από έναν εξαιρετικό δίσκο). Οι εταιρίες που μας λένε ότι η πειρατία σκοτώνει την τέχνη είναι αυτές που ξεζουμίζουν τους καλλιτέχνες, βγάζουν όσα περισσότερα μπορούν και μετά τους πετάνε στην άκρη. Με τη Θώδη τι νομίζετε ότι έγινε δηλαδή; Ξέρετε πόσα λεφτά βγήκαν από εταιρίες διανομής και διαφημίσεις; Αυτή η φτήνια και ο ανούσιος (αποτυχημένος κιόλας) ενθουσιασμός είναι η παραγωγή πολιτισμού όμως; Βάλτε ένα οποιοδήποτε όνομα της pop κουλτούρας στη θέση της και η πρόταση εξακολουθεί να είναι αληθής. Άμα είναι αυτή η κατεύθυνση που θέλει να πάρει η μουσική βιομηχανία τότε γιατί να μην την αφήσουμε να πεθάνει;

Οπότε ποιον βλάπτει η πειρατία; Τις μεγάλες εταιρίες μόνο. Και εδώ που τα λέμε όταν εμείς περιμένουμε το δεκαπενθήμερο να πληρωθούμε για μη νιώθουμε ξεκρέμαστοι στα αρχίδια μας αν η Warner χάσει το 162-ο της εκατομμύριο επειδή έπεσαν οι πωλήσεις. Δική της ευθύνη είναι εξάλλου που μου διαθέτει προϊόντα σε τιμές που δεν μπορώ να τα αγοράσω. Η 2D Boy απέδειξε με ένα πανέξυπνο κόλπο marketing ότι είναι πολύ πιο κερδοφόρο για την εταιρία να διαθέτει σχεδόν τσαμπέ το προϊόν της. Δε θα σας κουράσω με λεπτομέρειες αλλά ψάξτε το είναι αρκετά ενδιαφέρον.

Για αυτό και πάντα πρέπει να υπάρχει πειρατία. Γιατί βοηθάει τους νέους καλλιτέχνες και βλάπτει αυτούς που έχουν μείνει στάσιμοι και περιμένου να ζήσουν από παλιά τους έργα. Γιατί στρέφεται κατά του εμπορικού μέρους της τέχνης, αλλά ενισχύει το δημιουργικό. Και εδώ που τα λέμε, ότι και να κάνει η ΕΠΟΕ ή οποιαδήποτε άλλη εταιρία, η πειρατία πάντα ζωντανή θα είναι σε κάποια μορφή της.

Check-άρετε επίσης το Pirate Party της Σουηδίας. Έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα άποψη ότι το πνευματικό υλικό θα έπρεπε να παύει να προστατεύεται από τους νόμους 5 χρόνια μετά την κυκλοφορία του. Έτσι οι εταιρίες θα μπορούν να βγάλουν τα λεφτά τους (έτσι και αλλιώς πάνω από 2 χρόνια δεν κρατάει η γόνιμη περίοδος) και τα πνευματικά έργα θα διακινούνται ελεύθερα και εύκολα.

2 σχόλια:

dimitrisTS είπε...

Νομίζω ότι πιο σωστό θα ήταν να επιζητά το Pirate Party το αντίστροφο, δηλαδή να καλύπτεται από το νόμο το υλικό 2 χρόνια (π.χ.) μετά την κυκλοφορία ώστε να μπορούμε να το τσεκάρουμε όταν είναι καινούριο για να ξέρουμε τι παίζει. Και μετά να "κλειδώνεται" ώστε να μην αντιγράφεται.

Σε καμιά περίπτωση όμως το κλείδωμα αυτό δε θα πρέπει να συνδεθεί με απαγόρευση της ελεύθερης διακίνησης του υλικού στο Internet!

patatahooligan είπε...

Όχι θεωρώ πιο σωστή την υπαρκτή πολιτική. Δεν έχει νόημα να μιλάμε για ελεύθερη διακίνηση άμα είναι να κλειδώνεται. Ο σκοπός του PP είναι από ένα σημείο και μετά όλα τα έργα να ενσωματώνονται στον διεθνή πολιτισμό και να μην είναι υποχρεωμένος κάποιος να πληρώνει δικαιώματα στον εγγονό ενός καλλιτέχνη 60 χρόνια αργότερα για να χρησιμοποιήσει ένα έργο του.

Αυτό που λες εσύ ευνοεί τον καταναλωτή αλλά δεν επιτελεί τον ίδιο σκοπό.